Jane Austen to jedna z najważniejszych angielskich pisarek. Choć żyła i tworzyła na przełomie XVIII i XIX wieku, jej dzieła do dziś cieszą ogromną popularnością. Najsłynniejsze z nich doczekały się dziesiątek kinowych i telewizyjnych adaptacji. Przoduje w tej kwestii „Duma i uprzedzenie”, którą przenoszono na ekran ponad 20 razy. Najwyżej ocenianą ze wszystkich ekranizacji tej powieści jest odcinkowa produkcja BBC z 1995 roku. W niniejszym zestawieniu nie będziemy jednak skupiać się na serialach, a jedynie na pełnometrażowych produkcjach. Oto najlepsze filmy na podstawie książek Jane Austen.
1. „Duma i uprzedzenie” (2005)
Film Joego Wrighta to wierna ekranizacja najważniejszego z dzieł Austen. Główne role zagrali w nim Keira Knightley i Matthew Macfadyen. Aktorzy doskonale wpasowali się w XIX-wieczny klimat i oddali cały wachlarz emocji pomiędzy Lizzy Bennet a panem Darcym. Uznanie zdobyła też dokładność, z jaką zespół scenografów, charakteryzatorów i kostiumografów odtworzył ówczesne realia. Produkcja otrzymała bowiem 4 nominacje do Oscarów.
2. „Dziennik Bridget Jones” (2001)
Historia Bridget Jones nie jest dokładną adaptacją książki Austen. Trudno nazwać ją nawet jej uwspółcześnioną wersją, gdyż fabuła stworzona przez Helen Fielding ma tylko kilka punktów wspólnych z treścią „Dumy i uprzedzenia”. Wystarczy jednak sama postać Marka Darcy’ego, by uznać „Dziennik Bridget Jones” za jedną z najlepszych wariacji na temat twórczości angielskiej pisarki. Marka i Fitzwilliama łączy bowiem nie tylko nazwisko, usposobienie, przykry sekret z przeszłości i słabość do głównej bohaterki. Przede wszystkim łączy ich niezastąpiony Colin Firth. U jego boku możemy podziwiać doskonałą Renée Zellweger, zaś w przeciwnym narożniku – zawsze świetnego Hugh Granta.
3. „Rozważna i romantyczna” (1995)
Filmowe związki Granta z Jane Austen nie ograniczają się do „Dziennika Bridget Jones”. W 1995 roku jeszcze jako wschodząca gwiazda wystąpił w „Rozważnej i romantycznej” u boku Emmy Thompson. Aktorka nie tylko wcielała się w rolę Elinor, ale napisała także scenariusz do filmu Anga Lee, za co otrzymała Oscara. Jej siostrę Marianne zagrała Kate Winslet. W obsadzie znaleźli się też Alan Rickman, Gemma Jones, Imelda Staunton i Hugh Laurie.
4. „Emma.” (2020)
„Emma.” w reżyserii Autumn de Wilde to najświeższa z ekranizacji powieści Jane Austen. Tytułową rolę zagrała w niej Anya Taylor-Joy. Reżyserka postawiła na wierność oryginałowi i zrealizowała tradycyjny kostiumowy film, który równie dobrze mógłby powstać pół wieku wcześniej w brytyjskiej telewizji. Poza modą, rekwizytami i wnętrzami z epoki, największym plusem tej produkcji jest zdecydowanie aktorstwo. Obok gwiazdy „Gambitu królowej” występują tutaj Bill Nighy, Mia Goth, Josh O’Connor, Callum Turner oraz Johnny Flynn.
5. „Emma” (1996)
W 1996 roku w rolę Emmy Woodhouse wcieliła się Gwyneth Paltrow. Była to pierwsza kinowa adaptacja powieści o młodej, pięknej i zamożnej swatce, która sama nie zamierza wychodzić za mąż. Reżyserem filmu był Douglas McGrath. W pana Knightleya wcielił się Jeremy Northam, Harriet zagrała Toni Collette, zaś w roli pana Churchilla wystąpił Ewan McGregor.
6. „Słodkie zmartwienia” (1995)
Trzeci i ostatni film na naszej liście, który został zrealizowany na podstawie „Emmy”, to „Słodkie zmartwienia” Amy Heckerling. Film, w którym główną rolę zagrała Alicia Silverstone, przenosi XIX-wieczną powieść do realiów lat 90., a dokładniej do liceum w Beverly Hills. 15-letnia Cher mieszka sama z ojcem, a jej głównym zajęciem jest mieszanie się w sprawy sercowe innych. Sytuacja komplikuje się, gdy nowa uczennica, którą postanowiła wprowadzić do towarzystwa (Brittany Murphy), zakochuje się w przyrodnim bracie Cher, Joshu (Paul Rudd).
7. „Mansfield Park” (1999)
Zestawienie najlepszych ekranizacji książek Jane Austen zamyka „Mansfield Park” z 1999 roku. To propozycja dla wszystkich, którzy mają ochotę zapoznać się z mniej sztandarowymi dziełami pisarki. W produkcji, wyreżyserowanej przez Patricię Rozemę, rolę ubogiej Fanny, wychowywanej przez majętnych krewnych, zagrała Frances O’Connor. W Edmunda wcielił się Jonny Lee Miller.
Powyższa lista nie wyczerpuje oczywiście tematu adaptacji powieści Jane Austen. Sama stacja BBC zrealizowała dziesiątki telewizyjnych filmów i seriali na podstawie jej książek, a wśród najdziwniejszych ekranizacji znajdziemy bollywoodzkie musicale, seriale o współczesnych nastolatkach, a nawet filmy o zombie. Swoją wizję ostatniej powieści Austen niebawem zaprezentuje także Netflix. W nadchodzącej ekranizacji „Perswazji” w rolę Anne Elliot wcieli się Dakota Johnson. U jej boku wystąpią m.in. Cosmo Jarvis i Henry Golding.